Artikulua

Hainbanaketa-araua subjektu pasiboak kenkarirako eskubidea duten eta ez duten eragiketak batera egiten dituenean aplikatzen da. Adibidez, bi jarduera egiten dituen profesional edo enpresaburu bat: psikologo bat, kontsultan terapiak egiten dituena (salbuetsita) eta, aldi berean, kanpoan lan egiten duena enpresa baterako langileak hautatzen (ez dago salbuetsita); higiezinen enpresaburu bat, etxebizitzak (salbuetsita) eta lokalak (ez salbuetsita) alokatzen dituena.

Kontuan izan behar da jarduera ekonomikoa sektore bereizietan bildutako jardueren bidez egiten den eta aplikatu beharreko hainbanaketa mota (orokorra edo berezia). Sektore bereizi bakoitzak hainbanaketa desberdin bat aplikatzen du, eta sektore desberdinei eragiten dien ondasun edo zerbitzu bateko gastuaren kasuan, hainbanaketa berri bat kalkulatu beharko da, tartean dauden sektore bereiziak barne hartuko dituena.

Hainbanaketa orokorraren eta hainbanaketa bereziaren kalkulua

Hainbanaketa-arauak bi aplikazio-modalitate izango ditu: berezia eta orokorra.

Hainbanaketa-arau berezia honako kasu hauetan aplikatuko da:

Subjektu pasiboek erregela hori erregelamendu bidez zehaztutako epe eta moduan aplikatzea aukeratzen dutenean.
Hainbanaketa orokorra aplikatuz gero, urte natural bateko kuota kengarrien guztizko zenbatekoa hainbanaketa berezia aplikatuz ken litekeen kopurua baino % 10 handiagoa bada, hainbanaketa berezia aplikatu beharko da nahitaez.

Jarduera sektore bereizi batean baino gehiagotan izanez gero, hainbanaketa-araua aplikatu behar zaio sektore bereizi bakoitzari, modu independentean. Gastua sektore desberdinei egotz dakiekeen kasuetan, hainbanaketa espezifiko bat aplikatu behar da inplikatutako sektoreentzat.

Hainbanaketa bereziaren kalkulua

Kenkariaren ehunekoa, hainbanaketa orokorrean bezala, zatiki baten emaitza ehunez biderkatuko da. Frakzio horretan honako hauek agertuko dira:

Zenbakitzailean, kenkarirako eskubidea sortzen duten ondasun-emateen eta zerbitzu-prestazioen zenbateko osoa, urte natural bakoitzerako zehaztua, subjektu pasiboak bere enpresa- edo lanbide-jarduera garatzean edo, hala badagokio, dagokion sektore bereizian egindakoak.
Izendatzailean, subjektu pasiboak bere enpresa- edo lanbide-jarduera garatzean edo, hala badagokio, dagokion sektore bereizian egindako ondasun-emateen eta zerbitzu-prestazioen zenbateko osoa, epe bererako zehaztua, kenkari-eskubiderik sortzen ez dutenak barne.

Hainbanaketa bereziko kenkari-ehunekoa, hainbanaketa orokorrekoa ez bezala, zenbait jardueratarako erabilitako ondasun edo zerbitzuetako gastuei soilik aplikatuko zaie (eskubidearekin eta kenkari-eskubiderik gabe); kenkari osorako eskubidea duten eragiketak % 100ean kenduko dira, eta salbuetsiak, kenkari-eskubiderik gabekoak, % 0an.

Adibidez: bi jarduera egiten dituen enpresaburua edo profesionala: bat % 100eko kenkarirako eskubidearekin eta bestea kenkarirako eskubiderik gabe.

1. jarduera (kenkarirako eskubidearekin): 40.000
2. jarduera (kenkarirako eskubiderik gabe): 20.000

Hainbanaketa: [40.000/(40.000+20.000)] x100 = 66,66 (hurrengo zenbaki osora biribiltzen da beti, % 67).
Enpresaburu edo profesional horren gastuak (beti % 21eko BEZarekin) honela banakatzen dira:

1. jarduera (kenkarirako eskubidearekin): 20.000 (24.200 BEZarekin); beraz, egotzitako BEZ osoa (4.200) kentzeko eskubidea.
2. jarduera (kenketa-eskubiderik gabe): 10.000 (12.100 BEZarekin); BEZaren kenkarirako eskubiderik gabe.
Bi jardueretarako gastu komunak (hainbanaketa aplikatzen dutenak): 5.000 (6.050 BEZarekin); egotzitako BEZaren % 67 kentzeko eskubidea, 703,5 ( % 1.050x67 = 703.5).

Guztira, 4.903,5 (4.200+703.5) kendu dira.

Hainbanaketa orokorraren kalkulua

Kenkariaren ehunekoa, hainbanaketa berezian bezala, zatiki baten emaitza ehunez biderkatuko da. Frakzio horretan honako hauek agertuko dira:

Zenbakitzailean, kenkarirako eskubidea sortzen duten ondasun-emateen eta zerbitzu-prestazioen zenbateko osoa, urte natural bakoitzerako zehaztua, subjektu pasiboak bere enpresa- edo lanbide-jarduera garatzean edo, hala badagokio, dagokion sektore bereizian egindakoak.
Izendatzailean, subjektu pasiboak bere enpresa- edo lanbide-jarduera garatzean edo, hala badagokio, dagokion sektore bereizian egindako ondasun-emateen eta zerbitzu-prestazioen zenbateko osoa, epe bererako zehaztua, kenkari-eskubiderik sortzen ez dutenak barne.

Hainbanaketa orokorreko kenkariaren ehunekoa, hainbanaketa berezian ez bezala, eragiketa guztiei aplikatuko zaie, kenkarirako eskubidea duten ala ez alde batera utzita.

Adibidez: bi jarduera egiten dituen enpresaburua edo profesionala: bat % 100eko kenkarirako eskubidearekin eta bestea kenkarirako eskubiderik gabe.

1. jarduera (kenkarirako eskubidearekin): 40.000
2. jarduera (kenkarirako eskubiderik gabe): 20.000

1. jarduera (kenkarirako eskubidearekin): 20.000 (24.200 BEZarekin); hainbanatua aplikatzen da egotzitako BEZ osoaren gainean, 2.814 (4.200x%67 = 2.814)
2. jarduera (kenkarirako eskubiderik gabe): 10.000 (12.100 BEZarekin); hainbanaketa egotzitako BEZ osoaren gainean aplikatzen da, 1.407 (2.100x%67 = 1.407)
Bi jardueretako gastu komunak 5.000 (6.050 BEZarekin); hainbanaketa egotzitako BEZ osoaren gainean aplikatzen da, 703,5 (1.050x%67 = 703,5)

Guztira, 4.924,5 (2.814+1.407+703.5). Hainbanaketa berezian egonez gero, gutxiago kenduko litzateke, 4903,5; hala ere, hainbanaketa berezia baino % 10 handiagoa ez denez, hainbanaketa orokorra aplika daiteke. Hainbanaketa berezia aplikatzera behartuta egoteko, 5.393,85 gainditu beharko lituzke (4.903,5x%110).

Hainbanaketa EEELn erregistratzea

Gastuak eta jasotako fakturen kapituluan (140)/Jasotako fakturen kapituluan (240) jasotako fakturak idaztean, "BEZ kuota kengarria" eremua behin-behineko hainbanaketa aplikatuz bete beharko da, jasandako BEZaren kuota kengarriaren kalkuluari eragiten dioten bestelako inguruabarrak alde batera utzi gabe. Behin behin betiko hainbanaketa zein den jakin ondoren, inoiz ez dira aldatu behar EEELko oharrak.

Hainbanaketaren ehunekoari buruzko informazioa dagokion BEZaren autolikidazio-ereduan eskainiko da. BEZaren 390. ereduan egin beharreko doikuntzak egin beharko dira, baina urte horretako EEELtik jasotako faktura bakoitza behin-behineko hainbanaketarekin geratuko da, eta ez dira aldatu beharko urte amaieran, behin betiko hainbanaketa jakiten denean. Beraz, egokitzapena 390eko BEZaren aitorpenean egiten da, baina ez urtean zehar egindako idatzoharretan.

LROE: Hainbanaketa berezia eta hainbanaketa orokorra Noiz aplikatzen da hainbanaketa bereziaren edo hainbanaketaren arau orokorra?

Lagundu hobetzen

Nola baloratzen duzu artikuluaren erabilgarritasuna?